Denk eens aan een vitamine B12-tekort!
De hele dag in bed liggen, vergeten wat je aan het doen was, of je neerslachtig voelen... Dit kan knap lastig zijn. Er kunnen diverse oorzaken voor zijn, zoals een vitamine B12-tekort. Dr. Auwerda schat dat 10% van de bevolking dit heeft. Een vitamine B12-tekort wordt vaak niet op tijd ontdekt en behandeld. Met ingrijpende fysieke, emotionele en/of mentale gevolgen. Zo kunnen mensen in een rolstoel belanden of overlijden. Femke de Grijs legt uit hoe je een tekort kunt ontdekken en wat je er tegen kunt doen.
Er bestaan veel soorten vitamines. Vitamines zorgen ervoor dat je gezond bent en je fit voelt. Vitamine B12 wordt ook wel cobalamine genoemd en heeft te maken met de stofwisseling in je cellen. Het maakt rode bloedcellen aan en zorgt voor een goed functionerend zenuwstelsel. Normaal gesproken halen mensen vitamine B12 uit voeding. Vitamine B12 zit enkel in dierlijke producten, zoals melkproducten, vleeswaren, vis en eieren.
Symptomen vitamine B12-tekort
Je lichaam heeft vaak een opslagplaats van vitamine B12 voor drie tot tien jaar. Een tekort ontstaat langzaam en begint vaak met allerlei ´onverklaarbare´ fysieke, emotionele klachten. Ook kunnen klachten lijken op klachten die bij andere ziektes kunnen voorkomen, zoals een vitamine D-tekort. Denk bij fysieke klachten aan zaken zoals haaruitval, kouwelijkheid, oververmoeidheid, zwakte, spierpijn of krachtsverlies, menstruatieklachten, onvruchtbaarheid, tintelingen of een ´doof´ gevoel in lichaamsdelen. Mentale klachten kunnen bijvoorbeeld geheugenverlies, dementie, concentratieproblemen of coördinatiestoornissen zijn. Emotionele klachten kunnen onder andere depressie, prikkelbaarheid,stemmingswisselingen, apathie, psychoses of hallucinaties zijn.
Hoe ontdek je een tekort
Raadpleeg bij klachten altijd een arts; kies er een uit waar je je prettig bij voelt en die bekend is met vitamine B12-problematiek. Je kunt eventueel op het forum van Stichting B12-tekort een oproepje plaatsen en aan ervaringsdeskundigen vragen of zij zo´n arts bij je in de buurt kennen.
Laat een bloedonderzoek uitvoeren, bijvoorbeeld op deze stofjes: serum B12, Holo-TC, homocysteine (een verhoogd resultaat kan een vitamine B12-tekort bevestigen, een ´normale´ waarde sluit een tekort niet uit), foliumzuur (een te hoog gehalte kan een vitamine B12-tekort maskeren) vitamine B6 en ferritine. Let op; laat je eerst prikken op serum B12, Holo-TC, homocysteine, methylmalonzuur en foliumzuur voordat je begint met het nemen van supplementen waar vitamine B12 en / of foliumzuur inzit (deze verdoezelen de echte waardes van deze stofjes). Vitamine B12 werkt samen met andere vitamines; zorg ervoor dat die ook voldoende in je lichaam aanwezig zijn. Zo werkt foliumzuur nauw samen met vitamine B12, ze gaan hand in hand met elkaar zoals yin en yang. Sommige mensen met een laagnormaal waarde qua foliumzuur, vitamine B1 of 6 hebben ook baat om deze stofjes tot zich te nemen. Overleg met je arts, omdat bijvoorbeeld teveel B6 binnenkrijgen (op lange termijn) schadelijk kan zijn.
Ophogen ondergrens van serum B12 waarde
Vaak gebruiken laboratoria diverse eenheden om vitamine B12 te meten. Vraag om een uitdraai van jouw resultaten; hier dienen de referentiewaarden op te staan. Zo kun je zelf zien of je ´genoeg´ vitamine B12 hebt. Elk lichaam is echter uniek en heeft een unieke behoefte aan bepaalde vitamines. Veel gebruikte bloedreferentiewaarden en behandelrichtlijnen (zoals de NHG Standaard) zijn achterhaald. Er zijn momenteel artsen die pleiten om de ondergrens van serum B12 waarde in Nederland op te hogen naar 200 pmol/L. In de Verenigde Staten wordt 200 pmol/L al als ondergrens gehanteerd. Verpleegkundige Pacholok en Dr. Stuart willen de onderwaarde verhogen naar 450 pmol/L. Ze pleiten voor een proefbehandeling voor mensen die nu in het ´grijze gebied´ vallen (en een waarde hebben tussen de 200 en 450 pmol/L). Als je een waarde van onder de 200 pmol/L hebt, raden ze dus altijd een behandeling aan. Als je waarde tegen een grenswaarde aanzit, kun je dus een tekort hebben! Heb je een vitamine B12 tekort? Bekijk onderstaande tips!
Laat een bloedonderzoek uitvoeren, bijvoorbeeld op deze stofjes: serum B12, Holo-TC, homocysteine (een verhoogd resultaat kan een vitamine B12-tekort bevestigen, een ´normale´ waarde sluit een tekort niet uit), foliumzuur (een te hoog gehalte kan een vitamine B12-tekort maskeren) vitamine B6 en ferritine. Let op; laat je eerst prikken op serum B12, Holo-TC, homocysteine, methylmalonzuur en foliumzuur voordat je begint met het nemen van supplementen waar vitamine B12 en / of foliumzuur inzit (deze verdoezelen de echte waardes van deze stofjes). Vitamine B12 werkt samen met andere vitamines; zorg ervoor dat die ook voldoende in je lichaam aanwezig zijn. Zo werkt foliumzuur nauw samen met vitamine B12, ze gaan hand in hand met elkaar zoals yin en yang. Sommige mensen met een laagnormaal waarde qua foliumzuur, vitamine B1 of 6 hebben ook baat om deze stofjes tot zich te nemen. Overleg met je arts, omdat bijvoorbeeld teveel B6 binnenkrijgen (op lange termijn) schadelijk kan zijn.
Ophogen ondergrens van serum B12 waarde
Vaak gebruiken laboratoria diverse eenheden om vitamine B12 te meten. Vraag om een uitdraai van jouw resultaten; hier dienen de referentiewaarden op te staan. Zo kun je zelf zien of je ´genoeg´ vitamine B12 hebt. Elk lichaam is echter uniek en heeft een unieke behoefte aan bepaalde vitamines. Veel gebruikte bloedreferentiewaarden en behandelrichtlijnen (zoals de NHG Standaard) zijn achterhaald. Er zijn momenteel artsen die pleiten om de ondergrens van serum B12 waarde in Nederland op te hogen naar 200 pmol/L. In de Verenigde Staten wordt 200 pmol/L al als ondergrens gehanteerd. Verpleegkundige Pacholok en Dr. Stuart willen de onderwaarde verhogen naar 450 pmol/L. Ze pleiten voor een proefbehandeling voor mensen die nu in het ´grijze gebied´ vallen (en een waarde hebben tussen de 200 en 450 pmol/L). Als je een waarde van onder de 200 pmol/L hebt, raden ze dus altijd een behandeling aan. Als je waarde tegen een grenswaarde aanzit, kun je dus een tekort hebben! Heb je een vitamine B12 tekort? Bekijk onderstaande tips!
Tip 1. Probeer de fysieke oorzaak van het tekort te achterhalen
Er kunnen diverse oorzaken van een B12-tekort zijn. Een tekort kan ontstaan door je leefpatroon (zoals door voeding en / of medicatiegebruik) en / of een opnamestoornis. De bekendste factor die de kans op een tekort vergroot is het weinig tot geen dierlijke producten eten en / of drinken, bijvoorbeeld bij een vegetarisch of veganistisch dieet. Het is echter een groot misverstand dat dit altijd de oorzaak is van een vitamine B12-tekort. Daarnaast kunnen een maagdarminfectie, aandoeningen waarbij de productie van maagzuur verminderd is, de maagziekte atrofische gastritus en tekort aan het maageiwit Intrinsic een rol spelen. Als de Intrinsic Factor ontbreekt, of niet voldoende functioneert kan hier een vitamine B12 tekort én schadelijke bloedarmoede uit voortvloeien. Dit wordt ook wel pernicieuze anemie genoemd.
Het is een misvatting dat een vitamine B12-tekort altijd samengaat met bloedarmoede; dit hoeft niet. Ook kunnen andere factoren de kans op een tekort vergroten, zoals ouderdom, (auto-immuun) ziektes (bijvoorbeeld de ziekte van Graves en de ziekte van Hashimoto) of bepaalde middelen (zoals sommige medicatie, lachgas en alcohol).
Een vitamine B12-tekort kan ook een relatie hebben met andere zaken. Zo blijken mensen met autisme soms baat te hebben bij vitamine B12. Ook kan een tekort samen gaan met ontwikkelingsstoornissen en leerproblemen. Daarnaast wordt een tekort soms in verband gebracht met slokdarm-, maag-, alvleesklier-, of darmkanker. Er kan bijvoorbeeld, als de maag verwijderd is, een vitamine B12-tekort ontstaan. Ook kan een vitamine B12-tekort een relatie met hersenbloedingen, hersenletsel en hart / vaatproblemen hebben. Vitamine B12 zorgt er namelijk voor dat foliumzuur het aminozuur homocysteine (dat het risico op een hartaanval / hersenbloeding vergroot) kan omzetten in een ongevaarlijk aminozuur. Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot een hoge homocyteinewaarde, wat het risico op een hartaanval of hersenbloeding vergroot. Een van de redenen waarom een vitamine B12-tekort als oorzaak van klachten zo onbekend is, is dat de farmaceutische industrie financieel meer belang heeft de klachten die ontstaan als gevolg van een vitamine B12-tekort, dan bij het behandelen van een vitamine B12-tekort...
Tip 2. Vul je tekort fysiek aan
Er is een verschil tussen dat wat je inneemt en opneemt aan vitamine B12. Het gaat er bij een tekort om dat je lichaam zoveel mogelijk vitamine B12 opneemt, zodat je je beter voelt. Een opnameprobleem is vaak het grootste probleem bij mensen met een vitamine B12-tekort. Voeding vult het tekort dan niet aan. Ook duur het relatief lang om je tekort enkel met voeding aan te vullen als je geen opnameprobleem hebt. Gebruik daarom bij een tekort altijd een ondersteunend vitamine B12-supplement. Afhankelijk van je situatie kun je denken aan injecties, sprays of tabletten met de volgende vormen van vitamine B12: methylcobalamine, adenosyl / dibencozide / co-enzym-cobalamine en hydroxocobalamine. Ieder lichaam is uniek en kan gebaat zijn bij één of meerdere van deze vormen. Er moet in ieder geval nog meer wetenschappelijk onderzoek naar de absorbtie en effectiviteit van de verschillende vormen van (orale en injecteerbare) vitamine B12 worden gedaan. In sommige middelen zit relatief veel cyanocobalamine, maar dit is veel minder geschikt. Het wordt minder goed door je lichaam opgenomen.
Gebruik in principe en zeker bij een zeer ernstig tekort en (neurologische) klachten altijd injecties. Dit is de meest directe manier om ervoor te zorgen dat vitamine B12 rechtstreeks in je bloedbaan terechtkomt. Het is dus dé oplossing als je een opnamestoornis hebt. In Nederland worden vaak injecties met hydroxocobalamine gebruikt. Bij sommige mensen schijnen deze injecties niet optimaal te werken, omdat ze hydroxocobalamine niet kunnen ´methyleren´. Een alternatief is het nemen van injecties met methylcobalamine en / of adenosylcobalamine. Deze zijn in het buitenland verkrijgbaar. Het is bij injecties belangrijk om eerst een oplaaddosis te krijgen, zodat het tekort wordt aangevuld. Dit moeten minimaal tien injecties zijn, verspreid over vijf tot tien weken. Na een oplaaddosis is het belangrijk om een onderhoudsdosis te nemen. Dit moet minimaal één injectie per twee maanden zijn: de juiste frequentie moet op basis van je klachten worden vastgesteld. Door een onderhoudsdosis te nemen, voorkom je dat je (op lange- of korte termijn) weer een tekort en klachten krijgt. Er mag dus niet worden gestopt met injecteren als de oorzaak van je vitamine B12-tekort niet wordt gevonden / niet kan worden weggenomen.
Er bestaan sprays om onder je tong en in je neus te sprayen. Er zijn diverse soorten tabletten. Gebruik in ieder geval geen ´gewone´ tabletten die je moet doorslikken; ze hebben helemaal geen effect bij een opnamestoornis. Gebruik daarentegen zuig / smelttabletten. Leg een tablet onder je tong, tegen je wang of onder je bovenlip en laat het daar rustig smelten. Op deze manier kan vitamine B12 in je bloedbaan komen. Kauw, zuig en slik de tabletten dus niet door; het effect is minder. Spray´s en zuigtabletten zijn slechts in enkele gevallen te gebruiken. Zo zijn ze geschikt als de oorzaak van het vitamine B12-tekort in gebrek aan vitamine B12 rijke voeding ligt (en er geen opnameprobleem is) en / of als er geen klachten zijn of als je een tekort wil voorkomen, bijvoorbeeld als je medicatie gebruikt die een tekort kan veroorzaken. De Vegetariërsbond raad veganisten in ieder geval aan om een vitamine B12 supplement te gebruiken. Daarnaast zijn ze geschikt als aanvulling op injecties. Sommigen hebben baat bij het binnenkrijgen van diverse soorten vitamine B12. Tot slot is deze suppletievorm voor sommigen ( niet iedereen!) geschikt als onderhoudsdosering, dus na de oplaaddosis met injecties. Overleg dit met een arts en laat minimaal één keer per jaar testen of de serum B12 waarde goed is. Echter; niet je bloedwaardes, maar je klachten moeten hierbij centraal staan: ze mogen niet terugkomen.
Volgens het Voedingscentrum is de kans zeer klein om last te hebben van te veel vitamine B12 en zijn er geen ongewenste effecten bekend bij mensen die langdurig te veel vitamine B12 innamen.
Tip 3. Zorg ook goed voor jezelf op andere niveaus
Fysiek goed voor jezelf zorgen en letterlijk vitamine B12 tot je nemen bij een tekort, helpt je áarden´en om fysiek, emotioneel en mentaal balans te creëren. Daarnaast is het bij een tekort belangrijk om ook emotioneel en mentaal voor jezelf te zorgen. Verder inzicht krijgen in de energetische betekenis van een tekort kan ook helpen.
Bron: Publicatie Femke de Grijs in het blad Spiegelbeeld 22ste jaargang nr. 1 januari 2015
Femke de Grijs is Toegepast Psycholoog. Ze had jarenlang last van vermoeidheid, die werd veroorzaakt door een hoge gevoeligheid die ze nog niet beheerste en een onjuist behandeld vitamine B12-tekort. Toen ze haar hoog gevoeligheid beheerste en het vitamine B12-tekort juist behandelde werd ze energieker. Femke is gespecialiseerd in het begeleiden van vermoeide hoog sensitieve personen. Ze leert ze hoe ze energieker worden.
Zie ook www.femkedegrijs.com
Er kunnen diverse oorzaken van een B12-tekort zijn. Een tekort kan ontstaan door je leefpatroon (zoals door voeding en / of medicatiegebruik) en / of een opnamestoornis. De bekendste factor die de kans op een tekort vergroot is het weinig tot geen dierlijke producten eten en / of drinken, bijvoorbeeld bij een vegetarisch of veganistisch dieet. Het is echter een groot misverstand dat dit altijd de oorzaak is van een vitamine B12-tekort. Daarnaast kunnen een maagdarminfectie, aandoeningen waarbij de productie van maagzuur verminderd is, de maagziekte atrofische gastritus en tekort aan het maageiwit Intrinsic een rol spelen. Als de Intrinsic Factor ontbreekt, of niet voldoende functioneert kan hier een vitamine B12 tekort én schadelijke bloedarmoede uit voortvloeien. Dit wordt ook wel pernicieuze anemie genoemd.
Het is een misvatting dat een vitamine B12-tekort altijd samengaat met bloedarmoede; dit hoeft niet. Ook kunnen andere factoren de kans op een tekort vergroten, zoals ouderdom, (auto-immuun) ziektes (bijvoorbeeld de ziekte van Graves en de ziekte van Hashimoto) of bepaalde middelen (zoals sommige medicatie, lachgas en alcohol).
Een vitamine B12-tekort kan ook een relatie hebben met andere zaken. Zo blijken mensen met autisme soms baat te hebben bij vitamine B12. Ook kan een tekort samen gaan met ontwikkelingsstoornissen en leerproblemen. Daarnaast wordt een tekort soms in verband gebracht met slokdarm-, maag-, alvleesklier-, of darmkanker. Er kan bijvoorbeeld, als de maag verwijderd is, een vitamine B12-tekort ontstaan. Ook kan een vitamine B12-tekort een relatie met hersenbloedingen, hersenletsel en hart / vaatproblemen hebben. Vitamine B12 zorgt er namelijk voor dat foliumzuur het aminozuur homocysteine (dat het risico op een hartaanval / hersenbloeding vergroot) kan omzetten in een ongevaarlijk aminozuur. Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot een hoge homocyteinewaarde, wat het risico op een hartaanval of hersenbloeding vergroot. Een van de redenen waarom een vitamine B12-tekort als oorzaak van klachten zo onbekend is, is dat de farmaceutische industrie financieel meer belang heeft de klachten die ontstaan als gevolg van een vitamine B12-tekort, dan bij het behandelen van een vitamine B12-tekort...
Tip 2. Vul je tekort fysiek aan
Er is een verschil tussen dat wat je inneemt en opneemt aan vitamine B12. Het gaat er bij een tekort om dat je lichaam zoveel mogelijk vitamine B12 opneemt, zodat je je beter voelt. Een opnameprobleem is vaak het grootste probleem bij mensen met een vitamine B12-tekort. Voeding vult het tekort dan niet aan. Ook duur het relatief lang om je tekort enkel met voeding aan te vullen als je geen opnameprobleem hebt. Gebruik daarom bij een tekort altijd een ondersteunend vitamine B12-supplement. Afhankelijk van je situatie kun je denken aan injecties, sprays of tabletten met de volgende vormen van vitamine B12: methylcobalamine, adenosyl / dibencozide / co-enzym-cobalamine en hydroxocobalamine. Ieder lichaam is uniek en kan gebaat zijn bij één of meerdere van deze vormen. Er moet in ieder geval nog meer wetenschappelijk onderzoek naar de absorbtie en effectiviteit van de verschillende vormen van (orale en injecteerbare) vitamine B12 worden gedaan. In sommige middelen zit relatief veel cyanocobalamine, maar dit is veel minder geschikt. Het wordt minder goed door je lichaam opgenomen.
Gebruik in principe en zeker bij een zeer ernstig tekort en (neurologische) klachten altijd injecties. Dit is de meest directe manier om ervoor te zorgen dat vitamine B12 rechtstreeks in je bloedbaan terechtkomt. Het is dus dé oplossing als je een opnamestoornis hebt. In Nederland worden vaak injecties met hydroxocobalamine gebruikt. Bij sommige mensen schijnen deze injecties niet optimaal te werken, omdat ze hydroxocobalamine niet kunnen ´methyleren´. Een alternatief is het nemen van injecties met methylcobalamine en / of adenosylcobalamine. Deze zijn in het buitenland verkrijgbaar. Het is bij injecties belangrijk om eerst een oplaaddosis te krijgen, zodat het tekort wordt aangevuld. Dit moeten minimaal tien injecties zijn, verspreid over vijf tot tien weken. Na een oplaaddosis is het belangrijk om een onderhoudsdosis te nemen. Dit moet minimaal één injectie per twee maanden zijn: de juiste frequentie moet op basis van je klachten worden vastgesteld. Door een onderhoudsdosis te nemen, voorkom je dat je (op lange- of korte termijn) weer een tekort en klachten krijgt. Er mag dus niet worden gestopt met injecteren als de oorzaak van je vitamine B12-tekort niet wordt gevonden / niet kan worden weggenomen.
Er bestaan sprays om onder je tong en in je neus te sprayen. Er zijn diverse soorten tabletten. Gebruik in ieder geval geen ´gewone´ tabletten die je moet doorslikken; ze hebben helemaal geen effect bij een opnamestoornis. Gebruik daarentegen zuig / smelttabletten. Leg een tablet onder je tong, tegen je wang of onder je bovenlip en laat het daar rustig smelten. Op deze manier kan vitamine B12 in je bloedbaan komen. Kauw, zuig en slik de tabletten dus niet door; het effect is minder. Spray´s en zuigtabletten zijn slechts in enkele gevallen te gebruiken. Zo zijn ze geschikt als de oorzaak van het vitamine B12-tekort in gebrek aan vitamine B12 rijke voeding ligt (en er geen opnameprobleem is) en / of als er geen klachten zijn of als je een tekort wil voorkomen, bijvoorbeeld als je medicatie gebruikt die een tekort kan veroorzaken. De Vegetariërsbond raad veganisten in ieder geval aan om een vitamine B12 supplement te gebruiken. Daarnaast zijn ze geschikt als aanvulling op injecties. Sommigen hebben baat bij het binnenkrijgen van diverse soorten vitamine B12. Tot slot is deze suppletievorm voor sommigen ( niet iedereen!) geschikt als onderhoudsdosering, dus na de oplaaddosis met injecties. Overleg dit met een arts en laat minimaal één keer per jaar testen of de serum B12 waarde goed is. Echter; niet je bloedwaardes, maar je klachten moeten hierbij centraal staan: ze mogen niet terugkomen.
Volgens het Voedingscentrum is de kans zeer klein om last te hebben van te veel vitamine B12 en zijn er geen ongewenste effecten bekend bij mensen die langdurig te veel vitamine B12 innamen.
Tip 3. Zorg ook goed voor jezelf op andere niveaus
Fysiek goed voor jezelf zorgen en letterlijk vitamine B12 tot je nemen bij een tekort, helpt je áarden´en om fysiek, emotioneel en mentaal balans te creëren. Daarnaast is het bij een tekort belangrijk om ook emotioneel en mentaal voor jezelf te zorgen. Verder inzicht krijgen in de energetische betekenis van een tekort kan ook helpen.
Bron: Publicatie Femke de Grijs in het blad Spiegelbeeld 22ste jaargang nr. 1 januari 2015
Femke de Grijs is Toegepast Psycholoog. Ze had jarenlang last van vermoeidheid, die werd veroorzaakt door een hoge gevoeligheid die ze nog niet beheerste en een onjuist behandeld vitamine B12-tekort. Toen ze haar hoog gevoeligheid beheerste en het vitamine B12-tekort juist behandelde werd ze energieker. Femke is gespecialiseerd in het begeleiden van vermoeide hoog sensitieve personen. Ze leert ze hoe ze energieker worden.
Zie ook www.femkedegrijs.com
Geen opmerkingen:
Een reactie posten